అయ్యో దేవుడా! తాళ్లపాక అన్నమయ్య రాసిన 32 వేల కీర్తనలు చెక్కిన రాగిరేకులు తిరుమలవాసుడి చేరువన చీకటి కొట్లో పడి ఉన్న సంగతి ఏడు దశాబ్దాల క్రితం వరకు మనకెవరికీ తెలియదు. తేటతెలుగు తీయందనాన్ని చవులూరించేలా అక్షరీకరించిన అలాంటి మరుగున పడిన మాణిక్యాలను వెలికితీత నిరంతర యజ్ఞంలా సాగాలి. అన్నమయ్య ఒక సంకీర్తనలో ‘‘... ఇంతి చెలువపు రాశి’’ అని వర్ణిస్తాడు. ఇది అచ్చ తెలుగు పదం. దీనికి అర్థం-
ఇప్పుడు తెలుగు భాషే కాదు.. తెలుగు సంస్క•తికి సంబంధించిన ఆటపాటలు కనుమరుగై పోయాయి. అష్టాచెమ్మా.. తొక్కుడు బిళ్ల.. కోతికొమ్మచ్చి.. ఇవి ఎక్కడైనా కనిపిస్తున్నాయా? అయితే ఇక్కడ చదవండి. వామనగుంత ఈ ఆటను ఇద్దరు మాత్రమే ఆడాలి. చాలా సరదాగా సాగే ఆట. ఒక చెక్కపీటకి రెండువైపులా, అంటే ఎదురెదురుగా 5 లేదా 6 గుంతలు ఉంటాయి. ముందుగా ఆ గుంతల్లో నాలుగేసి పిక్కలు
అన్నం పెట్టేవాడు దగ్గరుండాలి కానీ.. దణ్ణం పెట్టేవాడు దూరంగా ఉన్నా పర్లేదు. ఎప్పుడైనా సరే.. ఎక్కడైనా మనకు మంచి చేసేవాళ్లకు మాత్రమే ప్రాధాన్యమివ్వాలి. వారికే పెద్దపీట వేయాలి. అల్ప పదాలతోటి అనల్పార్థాలను సాధించడమే సామెతల ప్రత్యేకత. మూరెడు పొంగటం ఎందుకు? బారెడు కుంగటం ఎందుకు? ఈ ఆరు పదాల్లో ఎంత వ్యక్తిత్వ వికాస పాఠం ఉందో గమనించారు కదా! ప్రతి మనిషికీ, ప్రతి సందర్భానికీ ప్రతి చిత్త ప్రవృత్తికి అతికినట్టు సరిపోయే సామెతలు
మనం నిత్యం వాడే మాటల్లో అనేక జాతీయాలు దొర్లుతుంటాయి. వాటిని చాలా వరకు యథాలాపంగా వాడేస్తుంటాం కానీ, నిజానికి వాటికి నిజమైన అర్థమేమిటో చాలామందికి తెలియదు. కానీ, వాడుకలో మాత్రం చాలా ‘పలుకుబడి’లో ఉంటాయి. అంటే, ఎక్కువగా వ్యావహారికంలో ఉంటాయి. వాటి అర్థం తెలియకున్నా.. సరిగ్గా ఆ సందర్భానికి తగినట్టు మాత్రం వీటిని వాడేయడమే ప్రత్యేకత. అలా వాడేస్తుండే కొన్ని పలుకుబడుల గురించి తెలుసుకుందాం.
ఎడ్ల మూపురం మీద కాడి రాసుకుని పుండు పడు తుంటుంది. పొలం దున్నాలన్నా, బండి లాగాలన్నా ఎద్దు కాడిని మోయాల్సిందే. అలా ఏళ్ల తరబడి పని చేసినప్పుడు చర్మం ఒరుసుకునిపోయి ఎర్రగా పుండు పడుతుంది. ఆ పుండు తగ్గే వరకు ఎద్దుకు విశ్రాంతిని ఇస్తారు. కానీ కాకులు ఆ ఎద్దును కుదురుగా ఉండనివ్వవు. దాని మూపురం మీద ఉన్న పుండును పొడిచి తింటాయి. లేదా ఆ పుండును పొడిచి తినాలని
